Henryk Wars

Już w niedzielę na kanale Kino Polska emisja dokumentu o jednym z największych kompozytorów, nie tylko okresu przedwojennego, Henryku Warsie. A tuż po nim jedna z pierwszych muzycznych komedii "Jego ekscelencja sukiekt. Część drugą będzie można zobaczyć już w Poniedziałek Wielkanocny wraz z filmem "Zapomniana melodia".

***

Prekursorem swingu w Polsce, oprócz Ady Rosnera można uznać Henryka Warsa, który był również pionierem jazzu.

Henryk Wars, a właściwie Henryk Warszawski urodził się 29 grudnia 1902 w Warszawie, Pochodził z bardzo muzykalnej rodziny. Starsza siostra Henryka Józefina była śpiewaczką w mediolańskiej La Scali, młodsza Paulina pianistką. W latach 1906 – 1914 przebywał wraz z rodzicami we Francji, wrócił na krótko przed wybuchem I wojny światowej. Maturę uzyskał w 1920 roku gimnazjum Ziemi Mazowieckiej. Potem zgłosił się ochotniczo do Wojska Polskiego i brał udział w wojnie polsko – sowieckiej. Po wojnie studiował na wydziale prawa Uniwersytetu Warszawskiego, jednocześnie podjął studia na Akademii Sztuk Pięknych. Po prywatnych przesłuchaniach u Emila Młynarskiego otrzymał od niego stypendium i przeniósł się Konserwatorium Muzycznego. Studia odbył pod kierunkiem Henryka Melcera w klasie fortepianu, Romana Statkowskiego w klasie kompozycji oraz Emila Młynarskiego w klasie dyrygentury. Od 1927 roku zarabiał jako dyrygent i kompozytor. Jego pierwszą kompozycją był utwór „A ja czytam przez cały dzień New York Times’a”, który został nagrany na płytach a wykonywał go Tadeusz Olsza. Niestety debiut nie był udany, a piosenka nie zyskała popularności. Przyniosła ją dopiero piosenka „Zatańczmy tango” śpiewana przez Stanisławę Nowicką i Eugeniusza Bodo. Otwarła ona Henrykowi Warsowi drzwi teatrów rewiowych i filmów. Producenci filmowi chętnie z nim współpracowali, jego melodie i piosenki były chwytliwe i przyczyniały się do sukcesu filmu. Jego piosenki stały się nie zapomnianymi przebojami i były śpiewane przez najlepszych ówczesnych piosenkarzy i piosenkarek m.in.: „Ach, śpij kochanie” – Eugeniusz Bodo i Adolf Dymsza, „Już nie zapomnisz mnie” – Aleksander Żabczyński „Reformy pani minister” – Tola Mankiewiczówna, „Miłość Ci wszystko wybaczy” – Hanka Ordonówna, „Nic o tobie nie wiem” – Andrzej Bogucki i Zbigniew Rakowiecki, „Już taki jestem zimny drań” i „Seksapil” – obie wykonywane przez Eugeniusza Bodo. Największy sukces Henryk Wars osiągnął w 1937 roku, kiedy skomponował muzykę i piosenki do 13 filmów. Jednym z nich był mój ulubiony „Piętro wyżej”J.

Umówiłem się z nią na dziewiątą

Ósma cztery jakaś płyta
Ósma dziewięć ktoś coś czyta
To nie ważne, najważniejsza dziś jest ona
Pierwsza - siódma, trzecia, piąta
Ktoś mi wszystko dziś poplątał
Ale jedno, jedno wiem

Ref: Umówiłem się z nią na dziewiątą
Tak mi do niej tęskno już
Zaraz wezmę od szefa akonto
Kupię jej bukiecik róż
Potem kino, cukiernia i spacer
W księżycową jasną noc
I będziemy szczęśliwi, weseli
Aż przyjdzie północ i nas rozdzieli
I umówię się z nią na dziewiątą
Na dziewiąta tak jak dziś.

Kiedy wybuchła II wojna światowa został zmobilizowany i brał udział w kampanii wrześniowej. Dostał się do nie woli niemieckiej, ale udało mu się uciec. Dotarł do Lwowa, gdzie w 1940 roku założył zespól muzyczny, liczący ponad dwadzieścia osób, z którym koncertował po miastach ZSRR. Wkrótce muzycy wstąpili do armii i odtąd występowali w jednostkach wojskowych m.in.: w Palestynie i we Włoszech. Po wojnie wyemigrował do Stanów Zjednoczonych. Skomponował tam muzykę do 37 filmów amerykańskich. Stał się cenionym kompozytorem amerykańskiej muzyki rozrywkowej. Jego piosenki mieli w repertuarze m.in.: Brenda Lee, Doris Day i Bing Crosby. Popularność zaowocowała wieloma kontaktami towarzyskimi. Zajmował się również muzyką poważną. W 1967 roku pierwszy i ostatni raz od II wojny światowej odwiedził Warszawę. Udzielił wtedy kilku wywiadów, wystąpił w Telewizji Polskiej i Polskiej Kronice Filmowej, dyrygował w Filharmonii Warszawskiej. Zamierzał na stałe wrócić do Europy. Plany pokrzyżowała mu choroba. Henryk Wars zmarł 1 września 1977 roku w Stanach Zjednoczonych. Był z całą pewnością najwybitniejszym kompozytorem muzyki rozrywkowej w Polsce, autorem tekstów piosenek, z których większość jest znana po dziś dzień.