 |
| Marian Hemar |
Marian
Hemar urodził się 6 kwietnia 1901 roku we Lwowie. W okresie
międzywojennym był jednym z najlepszych satyryków, poetów i
autorem tekstów piosenek. Był także dramaturgiem, tłumaczem
poezji i komediopisarzem. Jego właściwe nazwisko brzmiało Jan
Marian Hescheles. Używał takich pseudonimów Jan Mariański, Marian
Wallenrod, Harryman i inne. Marian Hemar urodził się w
rodzinie żydowskiej jako syn Ignacego i Berty. Jego bratem był
Henryk Hescheles, a kuzynem Stanisław Lem. Studiował prawo i
medycynę na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. Już w czasie
studiów próbował swoich sił w satyrze. W swoim rodzinnym mieście
poznał Hankę Ordonównę, której od 1921roku pisał dla niej
teksty.
W
roku 1924 roku przyjechał do Warszawy, gdzie został zaproszony do
współpracy z teatrzykiem "Qui Pro Quo". Od samego
początku podziwiał Konrada Toma, kiedy ten wykonał piosenkę
"Madame Loulou".
Pracował
z Julianem Tuwimem w "Qui Pro Quo", "Banda" i
"Cyrulik Warszawski". Wraz z Tuwimem i Brzechwą jest
autorem wielu skeczy, dowcipów i szopek politycznych. Marian
Hemar był bardzo zaprzyjaźniony z najlepszym konferansjerem
Warszawy, czyli Fryderykiem Jarosym. Niestety owa piękna przyjaźń
nie przetrwała wojennych trudów.
Dorobek
Hemara jest ogromny, liczy około 3000 popularnych piosenek, do
których sam komponował muzykę, wiele wierszy, kilkanaście sztuk i
słuchowisk radiowych. Współpracował również z "Wiadomościami
Literackimi oraz "Wiadomościami". Był także dyrektorem
teatru komedia. Najsłynniejsze teksty piosenek Mariana Hemara to:
"Czy ty wiesz moja mała?", "Jak całować to ułana",
Abecadło miłości", "Jesień", "Kiedy znów
zakwitną białe bzy", "Panna Mania gra na mandolinie",
"Tobie śpiewam tą pieśń", "Upić się warto"
i wiele innych.
Mariana
Hemara nazywano "Bardem Warszawy".
Jego
piosenka "Wąsik, ach ten wąsik", którą napisał 1939
roku, a wykonywał ją Ludwik Sempoliński, spowodowała interwencję
ambasadora Niemiec.
Kiedy
wybuchła II wojna światowa Marian Hemar pomógł swoim przyjaciołom
w ucieczce z Warszawy. 10 września wywiózł samochodem Leną
Żelichowską i Stefana Norblina do Lwowa. Przedostał się do
Rumunii. Walczył w Samodzielnej Brygadzie Strzelców Karpackich w
Palestynie i w Egipcie (m.in. pod Tobrukiem) w latach 1940-1941. W
wojsku prowadził pracę kulturalno-oświatową. Rozkazem naczelnego
wodza gen. Sikorskiego na początku 1942 został przeniesiony do
Londynu. Został przydzielony do Ministerstwa Informacji i
Dokumentacji, w którym zwalczał m.in. kłamstwa propagandy, głównie
niemieckiej, ale także angielskiej. Po wojnie został w Londynie,
gdzie prowadził teatrzyk polski w klubie emigrantów. Jego pierwszą
żoną była Maria Modzelewska, z którą rozstał się w 1939 roku
już po wybuchu wojny. Hemar nie wiele przejmował się
rozwodem. Maria Modzelewska musiała sama się tym zająć. W
wojsku prowadził pracę kulturalno-oświatową. W 1942 roku z
rozkazu naczelnego wodza gen. Władysława Sikorskiego został
przeniesiony do Londynu, gdzie pozostał do śmierci. W Londynie
prowadził teatrzyk w klubie dla emigrantów i tu właśnie na
zawsze zakończyła się przyjaźń z Fryderykiem Jarosym.
Współpracował z "Wesołą Lwowską Falą",
prowadził jednoosobowy teatrzyk Hemara, a także pracował w radiu
"Wolna Europa", gdzie prowadził audycje pod pseudonimem
O'mega. W 1946 roku w Londynie ożenił się z amerykańską tancerką
i aktorką Caroll Ann Eric nie mając w dalszym ciągu rozwodu.
Podobno nie wiedział, że popełnia bigamię. Oficjalne
unieważnienie małżeństwa z Hemarem Modzelewska przeprowadziła w
Nowym Jorku w 1956 roku. Zmarł 11 lutego 1972 roku w Dorking pod
Londynem.
Trudno
znaleźć jakieś tomiki wierszy Mariana Hemara, ponieważ jego
twórczość objęta była cenzurą. Hemar nie zgadzał się na
komunistyczne zniewolenie Polski.
Źródło:
"Bodo
wśród gwiazd" - Anna Mieszkowska
"Gwiazdy
II Rzeczpospolitej" - Sławomir Koper
"Już
taki jestem zimny drań - Eugeniusz Bodo" - Ryszard Wolański
http://culture.pl
https://staremelodie.pl
http://www.polskieradio.pl
